Bài viết dưới đây, ONPLAZA xin chia sẻ đến bạn thêm nhiều thông tin hữu ích về loại thảo dược quý - lá khôi. Bạn đừng bỏ qua nhé!
Lá Khôi là gì, tên gọi, thành phần và tác dụng chung
-
Tên gọi khác của lá khôi
- Tên gọi khác: Lá khôi còn có tên gọi khác là cây khôi nhung, cây khôi lá đỏ, cây khôi tía, cây đơn tướng quân, cây xăng sê hoặc cây độc lực.
- Tên khoa học là Ardisia silvestris
- Họ Anh thảo (Primulaceae), phân họ Đơn nem (Maesa Dae)
-
Đặc điểm mô tả
Cây lá khôi là loại cây thân nhỏ, mọc thẳng, chiều cao khoảng 2m. Thân cây rỗng, xốp, ít cành, phân nhánh ít. Khôi là loại cây ưa bóng nên thường mọc sâu trong những khu rừng rậm.
Hoa của cây lá khôi rất nhỏ, mọc thành chùm. Mỗi chùm trung bình có độ dài từ 10 - 15cm. Mùa hoa thường kéo dài 3 tháng, từ tháng 5 đến tháng 7.
Lá cây thường tập trung ở đầu ngọn và mọc theo dạng so le. Mép lá có hình răng cưa nhỏ. Mỗi lá có chiều rộng từ 6 - 10cm và chiều dài từ 15 - 40cm. Mặt trên của lá có màu xanh lục, xanh tím hoặc màu tía, trên lá xuất hiện những đường gân nổi hình mạng lưới.
Quả khôi là quả mọng, có màu đỏ khi quả chín. Hoa khôi chín từ tháng 7 đến tháng 9.
-
Phân bố
Cây lá khôi hiện phân bố tại nhiều khu vực phía Bắc của Việt Nam như: Ba Vì (Hà Nội), Cúc Phương (Ninh Bình), Hữu Lũng (Lạng Sơn), Sapa (Lào Cai), Tam Đảo (Vĩnh Phúc).
Ngoài ra, cây khôi còn xuất hiện ở một số tỉnh miền Trung như: Ngọc Lặc (Thanh Hóa), Lang Chánh, Phú Lộc (Thừa Thiên Huế), Quỳ Châu (Nghệ An),...
-
Phân loại
Cây lá khôi hiện nay gồm 2 loại chính là cây khôi trắng và cây khôi tía.
- Khôi trắng: lá của cây này 2 mặt đều có màu xanh và không có lông bám trên lá
- Khôi tía (hay còn gọi là cây khôi nhung): mặt lá trên có màu tím, có lông mịn, mỏng bám trên lá
Hai loại lá khôi này đều có tác dụng chữa bệnh, tuy nhiên, cây khôi tía vẫn được sử dụng nhiều hơn hiện nay.
-
Bộ phận dùng, thu hái, chế biến, bảo quản
- Bộ phận dùng: lá khôi được sử dụng chủ yếu để làm dược liệu chữa bệnh. Bởi trong lá độc lực có chứa nhiều chất tanin, có tác dụng trong việc điều trị bệnh.
- Thu hái: lá khôi thường được thu hoạch vào tháng 8 và tháng 9, sau khi đã ra quả. Những lá to, không bị sâu úa sẽ được chọn để làm dược liệu.
- Chế biến: rửa sạch lá khôi, sau đó phơi nắng cho mềm, rồi tiến hành ủ lá trong bóng râm. Ngoài ra, cũng có thể sao lá lên để dùng.
- Bảo quản: Nơi thoáng mát, khô ráo
-
Thành phần hóa học
Thành phần hóa học chính trong cây lá khôi là: Glycosid và Tanin
-
Tác dụng dược lý
Cây lá khôi hiện nay được ứng dụng trong cả y học cổ truyền và y học hiện đại, với nhiều công dụng chữa bệnh cho con người. Cụ thể:
Theo y học cổ truyền: lá khôi có tác dụng điều trị các bệnh lý liên quan đến bệnh dạ dày, kiểm soát các triệu chứng khó chịu do bệnh dạ dày gây ra như ợ chua, ợ hơi, đầy bụng, chướng bụng, nóng rát thượng vị, khó tiêu,...
Theo y học hiện đại, theo nghiên cứu, các chất tanin và Glucosid trong lá khôi có tác dụng chống viêm, trị và làm lành các vết loét ở dạ dày, đồng thời, hạn chế tình trạng tăng tiết dịch vụ acid trong dạ dày. Bên cạnh đó, nước ép từ lá khôi còn giúp tiêu diệt các vi khuẩn HP phá hủy niêm mạc dạ dày.
-
Liều lượng
40g - 80g mỗi lần dùng. Có thể dùng độc lá khôi hoặc phối hợp với các vị thuốc khác để trị bệnh. Dùng ngoài da hoặc sắc nước thuốc uống.
Lưu ý: không nên dùng quá 100g/ ngày, bởi nếu dùng quá nhiều sẽ khiến người bệnh cảm thấy uể oải, mệt mỏi, da tái xanh.
-
Một số bài thuốc sử dụng lá Khôi
Cây lá khôi từ xưa đến nay đều được sử dụng trong điều trị và chữa một số bệnh cho hiệu quả tốt. Bạn có thể tham khảo thông tin về một số bài thuốc với cây lá khôi mà ON PLAZA tổng hợp dưới đây.
Bài thuốc 1: chữa đau dạ dày, giảm các triệu chứng ợ chua, ợ hơi, chướng bụng
- Đơn thuốc: 20g lá khôi, 20g bồ công anh, 16g khổ sâm, 16g cam thảo nam, 8g hương phụ, 8g uất kim, 8g hậu phác.
- Cách dùng: sắc thuốc uống, ngày 1 thang thuốc
Bài thuốc 2: Chữa đau dạ dày cả khi no hay đói
- Đơn thuốc: 25g lá khôi, 20g mẫu lệ, 20g thảo quyết minh, 15g ô tặc cốt
- Cách dùng: đem các vị thuốc trên đi sao vàng, sau đó tán thành bột mịn.
- Liều dùng: ngày uống từ 3 - 4 lần, mỗi lần 1 muỗng cà phê
Bài thuốc 3: Trị bệnh thấp khớp với lá khôi
- Đơn thuốc: 15g lá khôi, 15g đơn kim, 15g đơn lá đỏ, 10g đơn nem
- Cách dùng: sắc uống hàng ngày, mỗi ngày 1 thang thuốc
Bài thuốc 4: trị bệnh ghẻ lở với lá khôi
- Đơn thuốc: dùng độc lá khôi
- Cách dùng: đun lá khôi với 5 lít nước. Tắm với nước lá, còn phần xác lá chà lên các nốt ghẻ. Ngày tắm 1 lần. Dùng nước tắm cho đến khi hết ngứa và các nốt ghẻ khô dần
-
Một số lưu ý khi sử dụng lá khôi
Nghiên cứu hiện nay cho thấy cây lá khôi tía có thể điều trị một số chứng bệnh của bệnh trào ngược dạ dày. Tuy nhiên, lá khôi chỉ thích hợp sử dụng cho những đối tượng bệnh nhẹ, mới chớm bệnh và không có khả năng điều trị dứt điểm.
Thêm nữa, với những đối tượng bị chứng trào ngược dạ dày nghiêm trọng, không nên tự ý dùng thuốc, cần thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được theo dõi, tư vấn và có phương pháp điều trị, dùng thuốc phù hợp. Ngoài ra, khi dùng thuốc, người bệnh cần thiết lập lại chế độ ăn uống, sinh hoạt cho phù hợp.
Trên đây, ON PLAZA đã chia sẻ đến bạn những thông tin hữu ích về cây lá khôi, hy vọng sẽ hữu ích cho bạn. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý, thông tin các bài thuốc chỉ mang tính chất tham khảo, bạn không nên tự ý dùng thuốc, mà cần có sự chỉ dẫn của thầy thuốc.
Quản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm