Không ít bài thuốc dân gian từ cây cối xay mang đến hiệu quả tốt, lại vô cùng tiết kiệm chi phí cho người bệnh. Vậy cách sử dụng loại dược liệu hay vị thuốc cây cối xanh có tác dụng gì? Cách sử dụng của cây cối xay để điều trị bệnh tật như thế nào? Bài viết sau đây của chúng tôi sẽ chia sẻ những kiến thức có liên quan đến vị thuốc này.
GIỚI THIỆU VỊ THUỐC CÂY CỐI XAY
Tên gọi cay cối xay
– Tên thường gọi: cây cối xay
– Tên gọi khác: cây giằng xay, cây cỏ xước, kim hoa thảo, ma bản thảo, nhĩ hương thảo, quýnh ma, co tó ép (Thái), phao tôn (Tày), ma mãnh thảo.
– Tên khoa học: Abutilon indicum (L.) Sweet. họ Bông (Malvaceae).
Hình ảnh cây cối xay
Đặc điểm thực vật
Cây cối xay là giống cây nhỏ, sống dai, mọc thành bụi, chiều cao khoảng từ 1-1,5m, thân có lông mềm và hình sao. Các lá cối xay mọc so le nhau, hình tim, phần cuống dài, mép khía răng.
Hoa cối xay có màu vàng, mọc riêng lẻ tại từng kẽ lá, phần cuống gấp khúc, đài 5 rưng không có tiểu đài, nhị nhiều, nhụy gồm 20 lá noãn, mỗi lá noãn chứa tới ba hạt. Quả trông giống cái cối xay và có lông. Hạt cây hình thận, màu đen nhạt và nhẵn.
Phân bố địa lý
Loại cây này mọc hoang tại khắp nơi trên cả nước, cắt khúc ngắn, có thể dùng tươi hoặc phơi sấy khô để sử dụng dần. Hoa của cây cối xay thường nở vào khoảng từ tháng 2 đến tháng 4 và ra quả khoảng vào tháng 4-6.
Tại Hòa Bình, cây thường mọc trên các sườn đồi, người dân nơi đây cũng đã biết dùng cây này để làm thuốc. Cây thường được nhân giống vào mùa mưa. Ngoài ra, cây cũng mọc tại các vùng của Ấn Độ – Malaysia, Indonesia.
Hiện nay, ở nước ta, với các công dụng của cây cối xay, chúng đã được sử dụng để nhân giống và nuôi trồng tại nhiều trung tâm, cơ sở dược liệu trên toàn quốc.
Bộ phận dùng của cây cối xay
Các đoạn thân, cành, lá, hoa, quả là những bộ phận được dùng làm thuốc.
Thu hái và sơ chế
Cây cối xay sau khi được thu hái về mang rửa sạch đất, cắt thành các khúc ngắn, dùng tươi hoặc dùng để phơi sấy khô sử dụng dần.Thường thì vào khoảng tháng 5 sẽ là thời điểm phù hợp nhất để thu hoạch quả cây cối xay.
Các bộ phận của cây cối xanh đều được thu hái quanh năm
Các bộ phận khác của cây đều có thể được thu hái quanh năm. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm dân gian, từ tháng 2 đến tháng 4 là thời điểm tốt nhất để thu hái lá, thân, rễ. Thời điểm này các bộ phận của cây có đầy đủ dưỡng chất nhất.
Thành phần của cây cối xay
Theo các nghiên cứu khoa học, thành phần hóa học của cây cối xay có chứa nhiều tinh dầu như borneol, caryophyllen oxyd, alemen,b-pinen, cineol, geraniol, feranyl aceta,… Trong hạt cối xay có chứa khoảng 4,21% dầu nửa khô và 1,6% raffinose, chủ yếu là acid linileic, oleic, palmitic stearic. Lá cối xay có chứa chất nhầy cùng với asparagin. Rễ giàu dầu béo.
TÁC DỤNG CỦA CÂY CỐI XAY
Chắc chắn, không ngẫu nhiên mà dược liệu này lại được nhiều người sử dụng để làm bài thuốc cho sức khỏe và có nhiều phản hồi tích cực như vậy. Tác dụng của cây cối xay đã được công nhận trong y học cổ truyền và nghiên cứu hiện đại. Vậy cây cối xay có tác dụng gì?
Tác dụng cây cối xay trong y học cổ truyền
Theo Đông y, cây cối xay có vị ngọt, tính mát mang đến công dụng tốt cho việc lọc máu, giải độc, hoạt huyết, thanh nhiệt, khai khiếu, tỉnh thần. Vỏ cây mang đến hiệu quả đối với việc lợi tiểu, chất nhầy tại lá có công dụng làm kích thích, rễ cây giúp giảm sốt, kháng viêm. Vì thế, nhân dân thường sử dụng cây cối xanh để điều trị một số bệnh lý như:
– Tiểu tiện ra máu, đái buốt, đái rắt.
– Điều trị các bệnh đơn giản như trĩ ngoại, trĩ nội.
– Hỗ trợ điều trị một số các bệnh lý về đau nhức xương khớp, co cứng và thoái hóa khớp.
– Hỗ trợ giải độc gan, thanh nhiệt cơ thể, hỗ trợ điều trị các bệnh về thận.
– Hỗ trợ điều trị trạng mẩn ngứa, ngăn ngừa tình trạng viêm da, mụn nhọt.
Tác dụng cây cối xay theo nghiên cứu khoa học hiện đại
– Thành phần hợp chất gossypol có công dụng giúp kháng viêm mạnh.
– Hạt cây cối xanh có công dụng tiêu viêm, nhuận tràng hỗ trợ chữa đau đầu, cảm sốt, phù thũng, bí tiểu tiện sau khi đẻ, kiết lỵ.
– Dùng làm dược liệu trong các thuốc chữa tai điếc.
– Dùng để giã đắp ngoài giúp chữa mụn nhọt, kết hợp cùng nhân trần để chữa các chứng vàng da, hậu sản.
Liều dùng – Cách dùng cây cối xay
– Cách dùng: Thông thường, lá của cây tươi được sử dụng để giã nát, đắp ngoài da để giúp chữa mụn nhọt. Ngoài ra, cây cối xay cũng được sử dụng để sắc nước uống.
– Liều dùng: Mỗi ngày dùng từ 10-15g ở dạng thuốc sắc. Với cách dùng bôi ngoài da có thể cân chỉnh với lượng vừa đủ, không quá dày.
Có thời gian quý vị cũng có thể tìm hiểu thêm loại dược liệu vô cùng dễ kiếm trong nhân dan mà có thể hỗ trợ chữa đc nhiều loại bệnh : Dược liệu thị đế: Công dụng, liều dùng và các bài thuốc trị bệnh
MỘT SỐ BÀI THUỐC CHỮA BỆNH TỪ CÂY CỐI XAY
Tác dụng chữa bệnh của cây cối xay đã được ứng dụng trong các bài thuốc chữa bệnh. Tiêu biểu nhất là một số bài thuốc như:
Bài thuốc hỗ trợ chữa ù tai từ cây cối xay
– Chữa tai điếc, đau tai: Dùng 60g cây cối xay nấu cùng thịt heo. Đối với tật tai điếc, dùng phần rễ cây cối xay kết hợp cùng vọng giang nam, mộc hương, mỗi vị khoảng 60g, nấu chung cùng với đuôi lợn, sử dụng để ăn cùng với cơm.
– Chữa chứng ù tai, đau tai, giảm thính lực: Dùng khoảng 30g quả cối xay (hoặc với cây tươi, dùng toàn cây tươi 60g), nấu súp hoặc nấu canh với thịt heo nạc, ăn giống như một món ăn chung với cơm.
Bài thuốc cây cối xay để điều trị cảm sốt, đau đầu do phong nhiệt
– Cách 1: Dùng từ 12-16g cây cối xanh, 12g kim ngân hoa, 6g bạc hà, 8g lá tre, 8g kinh giới, sắc chung cùng với khoảng 750ml nước cho đến khi nước cạn chỉ còn 250ml, chia làm 2 lần uống. Dùng trước bữa ăn.
– Cách 2: Mỗi vị 20g cây cối xay, chỉ thiên, kết hợp cùng 5g cam thảo, 10g bạc hà, 3 lát gừng tươi, sắc nước uống trong ngày. Dùng liệu trình trong 3-5 ngày.
Cối xay thường được sử dụng trong các bài thuốc chữa bệnh
Bài thuốc cây cối xay trị mụn nhọt, mề đay, mẩn ngứa
Dùng 150g lá cối xay tươi, rửa sạch, để ráo nước và giã nát. Lấy phần lá đã giã cho vào một miếng vải mỏng, đắp lên vùng da bị mụn nhọt hoặc bị mẩn ngứa, mề đay. Đắp như vậy trong khoảng 15-20 rồi rửa sạch cùng nước ấm. Người bệnh cần kiên trì dùng 7-10 ngày để thấy hiệu quả.
Bài thuốc cây cối xay để điều trị bệnh trĩ
– Cách 1: Dùng 200g rễ cây cối xay, đun nước trong khoảng 15-20 phút để các dưỡng chất ngấm ra thuốc rồi mới tắt bếp. Dùng thuốc khi còn nóng sẽ thấy dễ uống hơn.
– Cách 2: Dùng 200g rễ cây cối xay, khi sôi lên thì hạ nhỏ lửa, đun thêm khoảng 10 phút rồi tắt bếp. Gạn nước thuốc và bắt đầu xông hơi vùng hậu môn. Khi xông hơi cần phải chú ý đến nhiệt độ nước. Không nên để nước quá nóng vì có thể gây nên bỏng rát tình trạng vùng hậu môn.
Bài thuốc cây cối xay hỗ trợ điều trị xương khớp
Dùng mỗi vị 3g rau muống biển, lá lốt, cây lạc tiên, rễ cỏ xước, 5g lá cối xay khô, 5g rễ cây xấu hổ. Mang tất cả thái nhỏ, phơi khô và sắc nước uống thay trà, uống trong ngày. Dùng liên tục trong khoảng 1 tháng.
Bài thuốc cây cối xay chữa bệnh sỏi thận
Bài thuốc này sử dụng lá, hoa và quả của thảo dược cối xay đã phơi khô, sơ chế. Hàng ngày, lấy một lượng nước thuốc vừa đủ, sắc cùng với 1,5 lít nước. Chia làm 2-3 phần uống hết trong ngày. Cần lưu ý là không dùng quá liều 1.5 lít/ngày. Dùng trong 2 tháng sẽ thấy các triệu chứng được cải thiện rõ rệt.
Kiêng kỵ khi dùng cây cối xay
– Những người bị tiêu chảy, đại tiện phân lỏng nát.
– Những người bị thận hư tiểu nhiều trong này, nước tiểu trong, dài.
– Phụ nữ mang thai.
Trên đây là những thông tin về cây cối xay cùng công dụng và cách dùng trong chữa bệnh. Mặc dù loại cây này mang đến nhiều công dụng cho sức khỏe nhưng trước khi sử dụng loại cây này chữa bệnh, bạn vẫn nên tham khảo sự tham vấn của các bác sĩ y học cổ truyền.
Hy vọng, bài viết mang đến những thông tin hữu ích dành cho quý vị và các bạn.
Ngoài Những dược liệu cơ bản dễ kiếm trong dân dan thì các bạn cũng có thể tham khảo thêm nhân sâm : https://onplaza.vn/duoc-lieu/nhan-sam-n47.html
Quản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm