Bài viết dưới đây ONPLAZA xin chia sẻ đến bạn những thông tin hữu ích về vị thuốc bạch linh này.
Hình ảnh bạch linh
Tên gọi, phân nhóm
- Tên gọi khác: Bạch linh còn có tên gọi khác là bạch phục linh, phục linh và nấm lỗ.
- Tên khoa học: Poria cocos
- Tên dược: Sclerotium Poriae Cocos
- Họ: Nấm lỗ (danh pháp khoa học: Polyporaceae)
Mô tả dược liệu bạch linh
Đặc điểm nấm phục linh
Bạch linh với đặc điểm là loại nấm mọc ký sinh xung quanh rễ của cây thông. Loại nấm này có hình khối, trọng lượng từ 3 - 5kg. Tuy nhiên một số cây có thể nhỏ chỉ bằng nắm tay. Mặt ngoài của nấm có màu nâu hoặc màu nâu đen, bề mặt lồi lõm và có nhiều vết nhăn.
Bộ phận dùng
Toàn bộ cây nấm Bạch linh đều có thể được sử dụng để làm thuốc
- Phục linh bì: Đây là lớp ngoài cùng của nấm, vỏ ngoài thường có màu nâu nhạt hoặc màu trắng và một mặt màu nâu đen
- Phục linh khối: Đây là phần còn lại của nấm phục linh sau khi đã tách vỏ ngoài. Phục linh khối thường có màu hồng nhạt, màu nâu nhạt hoặc màu trắng.
- Xích phục linh: Là phần nấm có màu nâu nhạt hoặc màu đỏ.
- Bạch phục linh: Đây là phần màu trắng bên trong của nấm.
- Phục thần: Đây là phần nấm ôm lấy đoạn rễ của cây thông.
Phân bố
Bạch linh phân bố chủ yếu ở Trung Quốc.
Tại Việt Nam, Bạch linh được tìm thấy tại Đà Lạt vào những năm 1977, tuy nhiên số lượng còn hạn chế và chưa được khai thác nhiều.
Thu hái – sơ chế
- Thu hái: Nấm phục linh thường được thu hái từ tháng 7 - tháng 9 hàng năm.
- Sơ chế: sau khi thu hái nấm, đem loại bỏ lớp đất cát, tạp chất bám trên cây nấm, sau đó chất nấm thành đống cho ra mồ hôi. Tiếp đến, rải nấm ra chỗ thoáng gió để làm se mặt nấm, rồi lại tiếp tục chất đống và đem phơi thêm vài lần cho đến khi bề mặt nấm nhăn nheo. Cuối cùng đem phơi âm can cho đến khi nấm khô hoàn toàn. Ngoài ra, bạn có thể thái nấm tươi thành từng miếng rồi phơi ở nơi thoáng gió cho khô.
Bảo quản
Nên bảo quản nấm bạch linh ở nơi thoáng mát, tránh nhiệt độ cao và ánh nắng trực tiếp.
Thành phần hóa học
Trong cây nấm Bạch linh có chứa nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe của con người như: chất khoáng, protein, mỡ, triterpenoid, histamin, beta-pachyman, gum, adenine, beta-pachymanase, lipase,...
Vị thuốc bạch linh
Tính vị
Bạch linh có vị ngọt, nhạt và tính bình.
Quy kinh
Quy vào kinh Tâm, Tỳ, Tâm, Phế, Thận
Bạch linh có tác dụng gì?
– Tác dụng của bạch linh theo Đông y:
Công dụng: kiện tỳ, hoà vị, an thần, trừ thấp, lợi thuỷ
Chủ trị: Tiểu tiện khó, mất ngủ, tỳ khí hư nhược, tiêu chảy, nhịp tim nhanh, yếu tim, chứng thấp nhiệt, đàm ẩm, phù nề,...
– Theo nghiên cứu dược lý hiện đại, bạch phục linh có các tác dụng như sau:
Nấm bạch linh có tác dụng giúp hạ đường huyết, bảo vệ tế bào gan, giảm nguy cơ loét bao tử.
Thành phần polysaccharide trong dược liệu có tác dụng kháng tế bào ung thư, tăng cường miễn dịch, an thần và lợi tiểu.
Ngoài ra, nước sắc từ nấm phục linh còn có tác dụng ức chế trực khuẩn biến dạng, xoắn khuẩn, trực khuẩn đại tràng và tụ cầu vàng.
Cách dùng – liều lượng
- Cách dùng: Nấm Bạch linh thường được sử dụng dưới dạng bột tán, dạng hoàn hoặc sắc uống. Có thể dùng độc vị hoặc kết hợp với các thuốc khác trong đông y tùy vào mục đích sử dụng.
- Liều dùng: khuyến cáo mỗi ngày chỉ nên sử dụng từ 6 - 12g
Bài thuốc – Món ăn chữa bệnh từ vị thuốc bạch linh
Bạch linh có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả, có thể sử dụng làm thuốc hoặc chế biến món ăn. Dưới đây Onplaza Thế giới dinh dưỡng xin chia sẻ đến bạn các bài thuốc và món ăn chữa bệnh từ vị thuốc này.
Vị thuốc bạch linh được sử dụng trong nhiều bài thuốc đông y có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh
Bài thuốc chữa bệnh từ bạch linh
- Bài thuốc 1. Trị mất ngủ, khó ngủ, ngủ trằn trọc với bạch linh
Đơn thuốc: bạch linh, phục thần, xương bồ, đảng sâm, long nhãn nhục, viễn chí, mỗi vị một lượng bằng nhau.
Cách dùng - Liều dùng: Tán thành bột mịn, sau đó luyện mật làm hoàn. Mỗi lần dùng 10 - 20g, ngày uống 2 lần. Nên uống vào chiều và tối trước khi ngủ.
- Bài thuốc 2. Bạch linh trị tiêu chảy
Đơn thuốc: Bạch linh, bạch truật mỗi vị 10g, Mộc Hương, sa nhân mỗi vị 4g, trần bì, gừng chế, bán hạ mỗi vị 5g, chích cam thảo 3g
Cách dùng, liều dùng: tán các vị thuốc trên thành bột mịn, sau đó trộn với nước gừng táo làm thành viên hoàn, mỗi viên có kích thước bằng hạt đậu xanh. Mỗi lần sử dụng 4 - 8 gam, hoặc có thể tăng giảm liều lượng theo từng độ tuổi.
- Bài thuốc 3. Trị chứng phù và tiểu tiện khó với dược liệu phục linh
Đơn thuốc: Phục linh 12g, trạch tả, uất lý nhân mỗi vị 10g.
Cách dùng - Liều dùng: Sắc uống, ngày dùng 1 thang thuốc.
- Bài thuốc 4. Bạch linh trị chứng phù do mang thai hoặc do suy nhược cơ thể
Đơn thuốc: bạch linh 250g, Cám gạo mịn 60g
Cách dùng, liều dùng: tán thành bột mịn. Chia làm 2 lần uống/ ngày, mỗi lần dùng khoảng 10g
- Bài thuốc 5. Bạch linh trị đi ngoài nhiều, tiêu chảy, sôi bụng, mặt vàng do tỳ hư có thấp
Đơn thuốc: Phục linh, bạch linh mỗi vị 12g.
Cách dùng, liều dùng: Sắc uống. Nên uống thuốc trước khi ăn.
- Bài thuốc 6. Bạch linh giúp ngủ ngon, an thần
Đơn thuốc: 125g rễ bạch linh (mọc quanh rễ cây thông), 24g nhân sâm, 16g trầm hương
Cách dùng, liều dùng: nghiền các vị thuốc trên thành bột và làm hoàn. Ngày dùng 2 lần, mỗi lần dùng 4g bột.
- Bài thuốc 7. Bạch linh giúp bồi bổ sức khỏe, nâng cao thể trạng
Đơn thuốc: bạch linh, hoài sơn, sơn thù mỗi vị 16g, Nhục quế 12 gam, thục địa 24 gam, trạch tả, mẫu đơn, phụ tử mỗi vị 8 gam
Cách dùng, liều dùng: tán bột mịn rồi làm thành viên hoàn. Mỗi ngày dùng từ 20 - 30 gam. Ngoài ra cũng có thể sắc uống.
- Bài thuốc 8. Bài thuốc trị đau nhức chân tay do phong hàn thấp tý với bạch phục linh
Đơn thuốc: Bạch phục linh, bạch truật, thục phụ tử, đảng sâm, thược dược, mỗi vị 10g
Cách dùng, liều dùng: phụ tử sắc trước 10 phút, sau đó cho tất cả các dược liệu còn lại vào sắc lấy nước uống.
Món ăn chữa bệnh từ cây nấm bạch phục linh
Dược liệu bạch linh được sử dụng để chế biến món ăn bồi bổ sức khỏe, tăng sức đề kháng
- Món ăn 1. Cháo bạch linh trị tiêu chảy, tiểu ít, người bệnh bị tăng mỡ máu và người cao tuổi bị chứng phù nề
Chuẩn bị: bạch linh 15g (đã tán bột), gạo tẻ 100g
Thực hiện: Cho gạo tẻ vào nồi nấu thành cháo, sau đó cho thêm bột Bạch linh vào đun sôi thêm lần nữa. Khi cháo chín, nêm gia vị và dùng ăn hằng ngày.
- Món ăn 2. Cháo gạo nếp phục linh trị thở gấp, ho suyễn, đau tức vùng ngực do viêm xuất tiết tràn dịch phổi
Chuẩn bị: bạch linh 30g, Gạo nếp 60g
Thực hiện: Cho gạo nếp và bạch linh vào nồi nấu thành cháo. Nêm gia vị cho phù hợp. Chia làm 2 lần, ăn hết trong ngày.
- Món ăn 3. Rượu phục linh, thần khúc trị triệu chứng chóng mặt, đau đầu
Chuẩn bị: bột phục linh, thần khúc, men rượu
Thực hiện: Trộn tất cả các nguyên liệu trên với nhau, rồi uống với nước sôi.
- Món ăn 4. Bánh phục linh kích thích tiêu hóa, thích hợp với trẻ nhỏ bị tiêu chảy, tỳ vị hư nhược, bụng ỏng eo, người vàng vọt và gầy yếu
Chuẩn bị: Phục linh, liên nhục, đảng sâm, củ mài, khiếm thực mỗi vị 40 gam, mật ong 100 gam, đường trắng 280 gam, gạo nếp, gạo tẻ mỗi loại 300 gam.
Thực hiện: Ngoại trừ mật ong và đường, các vị thuốc còn lại đem tán thành bột mịn, sau đó mới cho thêm mật ong và đường vào, trộn đều. Tiếp tục đem hấp chín bánh rồi cắt thành miếng vừa ăn. Mỗi ngày cho trẻ ăn vài miếng bánh vào sáng sớm để cải thiện chức năng tiêu hóa.
- Món ăn 5. Dê nướng sa nhân phục linh trị di niệu và di hoạt tinh ở nam giới
Chuẩn bị: Bạch linh 60 gam, sa nhân 30 gam, thịt dê 100 – 150g
Thực hiện: Bạch linh, sa nhân đem tán thành bột mịn, sau đó dùng bột này để ướp với thịt dê rồi mang đi nướng. Có thể dùng thịt dê nướng để ăn khai vị và kết hợp uống thêm một ít rượu.
- Món ăn 6. Cá chép hầm đậu đỏ bạch linh trị chứng phù nề toàn thân
Chuẩn bị: Phục linh 30 gam, xích tiểu đậu 50 gam, một con cá chép
Thực hiện: Dùng các dược liệu trên để hầm với cá chép rồi lấy nước uống.
Vị thuốc không thể thiếu trong quá trình điều trị những chứng bệnh về tim mạch, huyết áp, tiểu đường: Cây Tần giao và những bài thuốc đông y cổ truyền
Đối tượng nào nên dùng vị thuốc bạch linh?
Những đối tượng sau đây có thể sử dụng vị thuốc Bạch linh bao gồm:
- Bệnh nhân bị cao huyết áp, tiểu đường
- Bệnh nhân bị tiêu chảy kéo dài
- Người bị phù nề
- Người bị mất ngủ kéo dài.
- Người có cơ thể suy nhược cơ thể, gầy gò
- Bệnh nhân viêm đại tràng,
- Phụ nữ bị mụn, nám, tàn nhang, hoặc muốn làm đẹp da
Lưu ý – Kiêng kỵ khi dùng nấm bạch linh
Không dùng nấm Bạch linh cho những người có các chứng bệnh sau đây:
- Người có tỳ hư hạ hãm, thoát vị, tiểu nhiều và di hoạt tinh do hư hàn không nên sử dụng bạch linh với liều lượng lớn.
- Tuyệt đối không dùng giấm khi đang sử dụng các bài thuốc và các món ăn từ nấm Bạch linh
Các bài thuốc và món ăn chữa bệnh từ bạch linh chỉ mang tính chất tham khảo. Bạn không nên lạm dụng và tự ý sử dụng thuốc mà không tham khảo ý kiến thầy thuốc.
Quản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm