Đặc điểm và công dụng của cây móc bạn nên biết

- Dược liệu
Đặc điểm và công dụng của cây móc bạn nên biết

Cây móc hay tại một số vùng vẫn thường gọi là cây đủng đỉnh, là giống cây vẫn được sử dụng để trang trí phần cổng cho các đám cưới, hỏi tại miền quê Nam Bộ. Hiện nay, ngoài việc được dùng làm cây cảnh thì cây quả móc cũng được dùng trong lĩnh vực y tế để chữa các bệnh về rối loạn tiêu hóa, cơ, xương khớp.

GIỚI THIỆU VỀ CÂY MÓC  

Cây móc là cây gì?

Cây móc, hay còn có tên gọi là cây đủng đỉnh, tên khoa học là Caryota mitis, thuộc họ Cau: Arecaceae. Chiều cao của cây móc có thể lên tới 8m, thân hình cột và có sẹo từ bẹ lá để lại. Lá cây đủng đỉnh khá to và dài, hình dáng giống lông chim do bên trong có nhiều lá chét mọc so le, hình tam giác (tạo hình giống như hình răng cưa). 

Hình ảnh cây đủng đỉnh - cây móc tại các miền quê

Hình ảnh cây đủng đỉnh - cây móc tại các miền quê

Từng cụm hoa có nhiều mo dài, quả đủng đỉnh có hình cầu, đường kính khoảng 1-1.5cm, vỏ nhẵn và màu đen, bên trong có chứa hạt. Buồng quả thõng dài xuống tận gốc, nhìn từ xa trông như mái tóc dài của cô gái miền sơn cước.

Đặc biệt, nếu như cơ thể có mồ hôi, khi tiếp xúc với đủng đỉnh thường rất ngứa. Vì thế, nhiều người cho rằng, trái đủng đỉnh gây ngứa là do vậy. 

>>> Cùng tổng hợp những loại dược liệu Việt Nam, vị thuốc rất tốt cho sức khỏe tại đây: Vị thuốc đông y

 

Khu vực phân bố cây móc

Cây móc - cây đủng đỉnh có khu vực phân bố rộng, từ Ấn Độ đến Indonesia. Ở Việt Nam, hình ảnh cây đủng đỉnh phổ biến nhất là tại vùng đồi núi, mọc hoang, đặc biệt là khu vực miền Trung tại những rừng thứ sinh vùng trung du, khu đất cứng, khô ẩm. Tuy nhiên, cây đủng đỉnh được tìm thấy nhiều nhất tại khu vực Đông Nam Bộ. 

Ngoài ra, cây đủng đỉnh cũng có thể được trồng trong vườn để thu lấy lá lợp nhà, làm mũ lá, chằm áo tơi. Phần bẹ móc lá đủng đỉnh có thể thu lượm quanh năm. 

 

Bộ phận cây đủng đỉnh dùng làm thuốc

Bộ phận được lấy chính và nhiều nhất là bẹ móc, chồi non, nhân quả hạch, khối sợi mềm tại nách lá, dịch tiết từ phần thân non khi cắt ngang, lá tươi.

 

CÂY ĐỦNG ĐỈNH CÓ TÁC DỤNG GÌ?

Thành phần của cây đủng đỉnh

Trong dịch ngọt của cây đủng đỉnh có chứa khoảng 13,6% saccharose và vết của đường giảm; khi cho lên men, tạo thành rượu hoặc cây, đường giảm 1%, 2-4,5% rượu và 0,3% acid acetic.

 

Cây đủng đỉnh chữa bệnh gì?

Mỗi bộ phận của cây móc đều mang đến một công dụng riêng:

- Tại phần bẹ non: Có tính bình, vị đắng, mang đến tác dụng giúp cầm máu, tan hòn cục và làm sít ruột lại. Vì thế, trong y học, bẹ móc được sử dụng để điều trị những vấn đề liên quan đến tiểu ra máu, lỵ ra máu, tiểu rắt, tiểu tiện không thông, bạch đới, ho ra máu hoặc rong kinh ở phụ nữ. 

- Tại phần thân cây: Tại phần nõn non của thân cây được dùng để làm thuốc nhuận tràng. 

- Tại quả đủng đỉnh: Nhiều người thường thắc mắc, trái đủng đỉnh có tác dụng gì. Quả đủng đỉnh có tính mát, vị cay giúp hỗ trợ làm giảm mệt mỏi. Mặc dù vậy, trái đủng đỉnh gây ngứa và có thể gây rộp da nên không được dùng trực tiếp. Khi nấu quả móc, cần phải bóc vỏ nếu không ăn phải sẽ bị ngứa rát ở cổ, lưỡi, môi. 

Cây đủng đỉnh mang đến nhiều công dụng khác nhau cho sức khỏe

Cây đủng đỉnh mang đến nhiều công dụng khác nhau cho sức khỏe

- Tại phần lá móc: Được sử dụng để trang trí, chồi ngọn dùng làm rau, từ phần thân, có thể lấy bột cọ. Khối sợi mềm tại phần nách các lá sẽ tạo thành một loại bùi nhùi dùng làm lành các vết thương bên ngoài. Dùng bằng cách đắp. 

- Tại phần vỏ móc: Được kết hợp cùng một số loại dược liệu trong Đông y giúp hỗ trợ điều trị mụn nhọt, ghẻ lở. 

- Tại phần lõi cây móc: Sử dụng để làm thức ăn, hỗ trợ điều trị một số các triệu chứng về dạ dày như viêm loét dạ dày, ngộ độc, sưng khớp, các triệu chứng đau đầu. 

 

Cách dùng và liều lượng dùng quả móc (đủng đỉnh)

- Đối với mục đích cải thiện rối loạn tiêu hóa: Dùng khoảng 20g mỗi ngày, ở dạng thuốc sắc. 

- Đối với mục đích ngâm rượu: Cần phải dùng quả đủng đỉnh tách vỏ, nếu không sẽ bị ngứa khi uống hoặc bôi quả này, thậm chí là có thể gây tình trạng rộp da. 

 

Cách ngâm rượu trái đủng đỉnh 

Tại một số nơi, đặc biệt là vùng dân tộc thiểu số, cũng dùng quả đủng đỉnh để ngâm rượu giống như một loại rượu truyền thống. Vào các dịp lễ Tết, lễ hội truyền thống thường lôi rượu quả đủng đỉnh ra mời nhau. 

Trái đủng đỉnh ngâm rượu (để uống hoặc thoa) hỗ trợ giúp lưu thông máu lên não, hỗ trợ điều trị một số bệnh về xương khớp, các bệnh liên quan đến tiêu hóa. 

Cách ngâm rượu trái đủng đỉnh thực hiện như sau:

- Bóp nát khoảng 5kg quả đủng đỉnh cùng 0,5kg đường phèn. 

- Ủ hỗn hợp này trong bình khoảng 5 ngày. 

- Sau đó, đổ thêm khoảng 3-4 lít rượu trắng (loại rượu 40 độ) ngâm trong khoảng 1 tháng. 

Bình rượu ngâm trái đủng đỉnh 

Bình rượu ngâm trái đủng đỉnh 

 

Một số bài thuốc chữa bệnh từ cây đủng đỉnh 

- Bài thuốc điều trị khí hư ở phụ nữ: Dùng mỗi loại 12g rễ tre, rễ cau, rễ đủng đỉnh, rễ cọ, thái nhỏ rồi sắc đặc uống, mỗi ngày uống 2 lần trong ngày. 

- Bài thuốc điều trị băng huyết: Dùng bẹ móc phơi khô cùng xơ mướp (liều lượng bằng nhau), đốt hành tro, uống cùng với rượu vào lúc đói. Uống mỗi lần khoảng 6g. 

- Bài thuốc điều trị bệnh ho ra máu: Sử dụng 10g đã đốt (cháy đen bên ngoài nhưng bên trong vẫn còn chất thuốc) kết hợp cùng 12 qua lâu nhân, sắc lấy  nước uống. Mỗi ngày dùng 2 lần. 

- Bài thuốc điều trị động thai: Dùng rễ chuối (chuối hột và chuối rừng) và rễ móc. Sao vàng với liều lượng bằng nhau rồi sắc lấy nước để uống. Mỗi ngày dùng 2 lần.

 

Lưu ý khi dùng cây móc chữa bệnh

- Khi bị quả đủng đỉnh làm ngứa thì không nên gãi, hãy hơ trực tiếp ngay với lửa.

- Cẩn trọng khi dùng rượu trái đủng đỉnh với trẻ em, người có trên 60 tuổi, người có những vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe. 

- Nếu dùng rượu móc thoa lên da thì tốt hơn hết nên tránh vết thương hở, những chỗ bị u nhọt giúp tránh bị nhiễm trùng. 

Trên đây là những thông tin về cây móc và cách sử dụng cây móc trong các bài thuốc. Tuy nhiên, việc dùng cần có sự tham khảo của thầy thuốc, ý kiến bác sĩ, tình trạng bệnh tình. Hi vọng, những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ mang đến sự hữu ích đối với quý vị và các bạn. 

Gợi ý thêm: Cây gấc - Lợi ích và tác dụng, cách dùng gấc


About
Đánh giá - Bình luận
0 bình luận, đánh giá về Đặc điểm và công dụng của cây móc bạn nên biết

Quản trị viênQuản trị viên

Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm

Nhấn vào đây để đánh giá
Hỗ trợ 24/7
Bảo mật thanh toán
0.16528 sec| 1625.625 kb