Phan tả diệp trị táo bón, giảm cân hiệu quả - cách dùng

Tên gọi, phân nhóm

Tên gọi khác: phan tả diệp còn có tên gọi khác là tả diệp, tiêm diệp
Tên khoa học: senna alexandrina
Chi: Cassia

Mô tả cây phan tả diệp

Đặc điểm của cây phan tả diệp

Phan tả diệp là cây bụi, có chiều cao trung bình khoảng 1m, lá thường mọc so le với nhau. Lá kép có hình lông chim chẵn có từ 10 – 16 là chét.

Hoa của phan tả diệp thường mọc thành cụm, có khoảng 6 – 14 hoa, cánh hoa có màu vàng, gồm 10 nhị, trong đó 3 nhị phía trên nhỏ và bất thụ, 4 nhị giữa lớn và 3 nhị dưới cong queo.

Quả phan tử diệp là quả dẹt, có hình túi, dài khoảng 4 – 6cm và rộng khoảng 1 – 17cm. Quả lúc còn non có lông trắng mềm. Lúc quả già và rụng, trong quả có từ 4 – 7 hạt.

Mùa hoa của phan tả diệp từ tháng 9 – tháng 12. Còn mùa quả rơi vào tháng 3 năm sau.

Phân bố

Cây Phan tả diệp xuất hiện lần đầu tiên từ 3500 năm về trước ở Ai Cập. Sau này được trồng phổ biến ở nhiều nước châu Á và châu Âu.

Ở Việt Nam, cây phan tả diệp được trồng rộng rãi ở nhiều tỉnh như Phú Yên, Ninh Thuận, Sapa, Hà Nội,…

Bộ phận dùng, thu hái và chế biến phan tả diệp

– Bộ phận dùng: lá, quả của cây phan tả diệp được sử dụng để làm thuốc chữa bệnh

– Thu hái: thu hoạch cành lá, quả của phan tả diệp quanh năm

– Sơ chế: sau khi thu hoạch cành lá, chỉ giữ lại lá chét, đem phơi khô hoặc sấy khô ở nhiệt độ khoảng 40 – 50 độ C

Thành phần hóa học của vị thuốc phan tả diệp

Trong lá phan tả diệp có chứa các hợp chất anthraglycosid có lợi cho sức khỏe như: aloe-emodin anthrone glycoside, sennosid A, B, C, D, G, trong đó chủ yếu là sennosid A, B, C, D; các anthranoid ở dạng tự do, trong đó chủ yếu là aloe-emodin, rhein, chrysophanol.

Ngoài ra, còn có các dẫn chất của flavonoid như: chất nhựa, isorhamnetin, kaempferol.

Vị thuốc Phan tả diệp

Tính vị

Phan tả diệp có vị ngọt, hơi đắng, tính hàn

Quy kinh

Quy vào kinh Đại tràng

Tác dụng dược lý

Cách dùng phan tả diệp chữa bệnh

Theo Đông y, tác dụng của phan tả diệp như sau:

– Giúp tiêu tích trệ, chướng bụng do đại tiện không tiêu

– Tác dụng nhuận tràng, trị táo bón hiệu quả

– Giúp hạ men gan, tẩy độc ở gan, tẩy ruột, lọc máu

– Hỗ trợ điều trị xơ gan và ung thư gan

– Trà phan tả diệp giúp giảm mỡ máu, giảm cân hiệu quả

Cách dùng – Liều dùng của phan tả diệp

– Cách dùng: dùng thuốc phan tả diệp dưới sắc uống, dạng trà, viên hoàn,…

– Liều dùng: liều lượng sử dụng phan tả diệp khác nhau, tùy theo độ tuổi, tình trạng sức khỏe,…Do đó, bạn cần tham khảo ý kiến của thầy thuốc, bác sĩ có chuyên môn trước khi sử dụng thuốc.

Liều dùng khuyến cáo:

Trẻ em dưới 12 tuổi: dùng 8,5mg/ngày

Trẻ em trên 12 tuổi: dùng 17,2mg/ngày
Người già, dùng không quá 17mg/ngày.
Phụ nữ mang thai dùng 28mg/ngày, chia 2 lần uống.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ phan tả diệp

Dưới đây ONPLAZA xin chia sẻ đến bạn một số bài thuốc chữa bệnh từ phan tả diệp, tuy nhiên, trước khi áp dụng bài thuốc bạn nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ, thầy thuốc chuyên môn để dùng thuốc đúng cách, đúng liều lượng, tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Bài thuốc 1. Phan tả diệp trị táo bón

Cách 1:

Đơn thuốc: 3 – 6g lá phan tử diệp khô, trong trường hợp táo bón nặng có thể dùng 10 gam.
Cách dùng, liều dùng: hãm lá với nước sôi. Dùng thay nước uống hằng ngày.

Cách 2:

Đơn thuốc: 6 gam phan tả diệp, 6 gam chỉ thực, 9 gam hậu phác
Cách dùng, liều dùng: Sắc uống

Cách 3: Trị táo bón do thực tích

Đơn thuốc: 4 – 6 gam phan tả diệp, 4 gam trần bì, 3 gam hoàng liên, 3 gam sinh khương, 3 gam đinh hương, 9 gam đại hoàng
Cách dùng, liều dùng: Sắc uống.

Cách 4: Phan tả diệp trị táo bón do khô ruột, phân cứng

Đơn thuốc: 12 gam phan tả diệp, 12 gam nhân trần, 16 – 20 gam quyết minh tử, 6 gam cam thảo
Cách dùng, liều dùng: Sắc uống. Dùng thay nước uống hằng ngày

Bài thuốc 2. Phan tả diệp giúp chức năng ruột hồi phục nhanh sau phẫu thuật

Đơn thuốc: 4 gam phan tả diệp
Cách dùng, liều dùng: Hãm lá với nước sôi, uống thay trà hằng ngày

Bài thuốc 3. Phan tả diệp trị rối loạn tiêu hóa bụng đầy

Đơn thuốc: 2 gam phan tả diệp, 3 gam đại hoàng, 3 gam binh lang, 10 gam sơn tra
Cách dùng, liều dùng: sắc uống.

Bài thuốc 4. Phan tả diệp làm thuốc uống thụt ruột trước khi mổ vùng hậu môn

Đơn thuốc: 10 gam lá phan tả diệp khô
Cách dùng, liều dùng: trước khi bơm thuốc, người bệnh cần nhịn ăn từ chiều hôm trước. Sau đó, đến 3h chiều hãm lá phan tả diệp với nước sôi để uống

Bài thuốc 5. Phan tả diệp giúp trị thấp nhiệt kết ở phủ tạng, gây mụn nhọt

Đơn thuốc: 12 gam phan tả diệp
Cách dùng, liều dùng: hãm phan tả diệp với nước sôi. Chờ nước nguội rồi bỏ bã và uống hết một lần. Uống 2 thang thuốc/ngày. Duy trì liệu trình uống mỗi ngày đến khi bệnh thuyên giảm

Một số cách uống trà phan tả diệp chữa bệnh

Cách uống phan tả diệp giúp giảm cân, giúp xổ được nhiều mỡ thừa ra ngoài

Đơn thuốc: 10 gam lá phan tả diệp khô
Cách dùng, liều dùng: Rửa sạch lá phan tả diệp, rồi hãm với 2 lít nước sôi. Dùng uống thay nước lọc hằng ngày. Lưu ý: có thể tăng liều thuốc tùy theo cân nặng của người uống, tuy nhiên, không nên sử dụng quá 30 gam/ngày.

Cách uống phan tả diệp giúp thải độc gan

Đơn thuốc: phan tả diệp 12 gam
Cách dùng, liều dùng: lá phan tả diệp rửa sạch, rồi ngâm với 1 ly nước sôi trong vòng 30 phút. Hoặc có thể nấu nước lá, đến khi nước chuyển sang màu nâu hồng đậm thì tắt bếp và uống hết trong ngày. Mỗi ngày dùng 1 thang thuốc cho đến khi đi ngoài phân dẻo, màu vàng bình thường thì ngừng uống thuốc. Lưu ý: sau khi dùng thuốc, bạn nên đi thử men gam, nếu các chỉ số giảm xuống ở mức bình thường tức là đã khỏi bệnh.

Lưu ý khi dùng dược liệu phan tả diệp

Phan tả diệp là vị thuốc quý trong đông y có tác dụng trị bệnh khá hiệu quả. Tuy nhiên, trong những trường hợp dưới đây, người bệnh cần hết sức lưu ý khi dùng thuốc:

Không sử dụng Phan tả diệp cho phụ nữ mang thai và cho con bú
Điều chỉnh liều lượng thuốc đối với đối tượng là người lớn tuổi
Tuyệt đối không sử dụng thuốc cho trẻ sơ sinh
Sử dụng đúng liều lượng đã được chỉ định từ thầy thuốc, bác sĩ có chuyên môn, để tránh các tác dụng phụ, khiến cơ thể bị mấy nước đột ngột, hoặc gây xổ mạnh.

Trên đây ONPLAZA đã chia sẻ đến bạn những thông tin về cây thuốc phan tả diệp và các bài thuốc chữa bệnh, hy vọng sẽ hữu ích cho bạn. Tuy nhiên, các bài thuốc trên chỉ mang tính chất tham khảo, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, thầy thuốc có chuyên môn để dùng thuốc hiệu quả, tránh các tác dụng phụ không mong muốn ảnh hưởng đến sức khỏe con người.